گروه درمانی کودکان
کودکان در مسیر رشد خود نیاز دارند که کنار هم باشند و در ضرورت این نیاز، بودن در کنار هم‌سالان را مانند نیاز زمین به خورشید گفته‌اند.آنچه کودکان در گروه و با کنار هم بودن یاد می‌گیرند(بصورت گروه درمانی )،در جلسات انفرادی و به تنهایی قابل آموزش نیست.
مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی آبا با مدیریت مریم غلمانی‌پور این فرصت را برای کودکان شما فراهم می‌کند تا در کنار یکدیگر و از یکدیگر بیاموزند.
تعریف گروه درمانی
گروه درمانی برای آیتم‌های مختلف و برای رشته‌های متفاوت تعریف مختلفی دارد،همانطور که می‌دانید امکان یک تعریف یکسان برای انواع گروه‌درمانی وجود ندارد ولی به طور کلی جمع شدن تعدادی از افراد بزرگسال یا کودک کنار هم و با نظارت درمانگر متخصص و برای رسیدن به هدف مشخص را گروه‌درمانی می‌گویند.
انواع گروه‌درمانی
گروه درمانی در شاخه‌های مختلف درمان، متفاوت است، گروه درمانی بیماران خاص،گروه‌درمانی افرادی که اعتیاد دارند،گروه درمانی شناختی و…..در حیطه‌ی توانبخشی و کودک تمام بازیهای گروهی می‌تواند شامل گروه درمانی شود
اگر مربی یا درمانگر مناسب در کنار کودکان حضور داشته باشد و اهداف گروه‌درمانی را بشناسد.در این مقاله به بررسی گروه‌های ارتباطی برای کودکان پرداخته می‌شود.
گروه‌درمانی در مرکز آبا به سه گروه مختلف تقسیم می‌شود:
۱-زبان‌آموزی گروهی:
در زبان‌آموزی گروهی کودک رقابت کردن،رعایت نوبت،درخواست،اعتراض و سایر مهارتهای ارتباطی را می‌آموزد،این گروه توسط گفتاردرمانگر هدایت می‌شود.
(قابل ذکر است که درمان گروهی لکنت هم جز برنامه‌های گروهی است که توسط درمانگر برای به اشتراک گذاشتن توانمندی‌ها یا ضعف‌های فرد برقرار می‌شود که در این مقاله مورد بحث نیست).
۲-بازی‌درمانی گروهی:
این بازی‌درمانی گروهی برای کودکان زیر سه سال و کودکانی که تجربه‌ی ارتباطی کمی دارند مفید است،هدف بالا بردن آستانه‌ی تحمل کودک برای مشارکت در گروه و بالا بردن تاب‌آوری کودک است
در این جلسات با بازیهای حسی و گروهی جذاب-بدون تأکید بر کلام-کودک را لذت بردن و ورود به گروه زبان آموزی آماده می‌کند.
۳-گروه‌درمانی درکی_حرکتی:
انجام بازیهای پر تحرک و هماهنگی با سایر اعضا گروه و تقلید حرکتی از هم سالان از جمله اهداف گروه‌درمانی درکی_حرکتی میباشد.
مدیریت این جلسه‌ی گروهی به عهده‌ی کاردرمانگر میباشد.
مسابقات حرکتی مثل طناب کشی ،دویدن، قایم‌باشک و …از نمونه بازیهای گروه درمانی درکی-حرکتی میباشد.
همان طور که گفته شد جلسات گروهی متعددی می‌توان برای کودکان تعریف کرد،آنچه توضیح داده شد جلسات گروهی مرکز آبا میباشد که امیدواریم در آینده‌ی نزدیک بتوانیم این جلسات را گسترش بیشتری بدهیم.
گروه درمانی برای چه کودکانی مفید است؟
- -کودکانی با مشکلات اعتماد به نفس.
- -کودکانی با مشکلات دوست یابی.
- -کودکانی با مشکل کنترل هیجانات.
- -کودکانی کم‌رو و خجالتی.
- -کودکانی با مشکلات مهارتهای اجتماعی.
فوائد گروه درمانی
-یادگیری مشاهده‌ای
یکی از مهم‌ترین فوائد گروه«یادگیری مشاهده‌ای» است.همانطور که می‌بینید کودکان پاسخ‌ها را از هم تقلید می‌کنند.
بازیهای گروهی باعث می‌شود «یادگیری مشاهده‌ای»در کودکان افزایش یابد.
-بالا بردن تحمل و تاب‌آوری کودک
بالا بردن تحمل و تاب‌آوری کودک،صبر کردن و رعایت نوبت،همزمان که باعث بالا رفتن تحمل کودک می‌شود، یادگیری مهارتهای اجتماعی را نیز بهبود می‌بخشد.
-مهارتهای یادگیری کودکان
مهارتهای یادگیری کودکان معمولا‌ً در گروه آسان‌تر اتفاق می‌افتد،چون فشار و فوکوس از روی یک کودک برداشته می‌شود،و این مورد به خصوص برای کودکان مضطرب صدق می‌کند.
-یادگیری غیر مستقیم
یادگیری به صورت غیر مستقیم، کودکان با بودن کنار هم بدون فشار و به صورت غیر‌مستقیم از هم یاد می‌گیرند.
-کاهش پرخاشگری در کودکان
گروه درمانی باعث کاهش پرخاشگری در کودکان می‌شود.با یادگیری قوانین جمعی و کنترل خشم و یادگیری بیان خود به صورت مناسب میزان پرخاشگری کودک کاهش می‌یابد.
-خود شناسی کودک
کودکان با نگاه کردن به یکدیگر خود را کشف می‌کنند. دیدن تفاوت‌ها باعث می‌شود کودک به خود به عنوان یک انسان مجزا دقت بیشتری کند.
-غلبه بر ترس
بازی‌درمانی حسی به صورت گروهی برای کودکان فرصتی فراهم می‌کند تا با ترس‌ها و مشکلات خود راحت‌تر روبرو شوند.
-رعایت قوانین گروهی و‌جمعی
یادگیری قوانین جمعی، کودک شما باید بیاموزد هر مکانی قوانین خودش را دارد رعایت قوانین گروهی و‌جمعی یکی از اصول مهارتهای اجتماعی است،شاید کودک شما در خانه بتواند اتاقش را نامرتب نگاه دارد ولی این کار در مهد‌کودک یا مدرسه همخوانی ندارد…کودک شما باید بیاموزد اگر کسی قوانین جمعی را رعایت نکرد نحوه‌ی برخورد صحیح با او چگونه باید باشد.
-یافتن مشکلات کودک
پیدا کردن و مشاهده‌ی مشکلات کودک در محیط واقعی یکی دیگر از فوائد گروه میباشد،گروه این فرصت را فراهم می‌کند تا مشکلات بچه‌ها از نظر زبانی یا تعاملی در گروه مشاهده شود،مشکلاتی مانند توجه،گفتار بی ربط و….
-یادگیری مهارتهای اجتماعی
یادگیری مهارتهای اجتماعی ؛ یادگیری مهارتهای اجتماعی مثل رقابت، اعتراض و درخواست از اصول کار گروهی میباشد.
-پذیرش تفاوت‌ها
پذیرش تفاوت‌ها از دیگر فوائد جلسات گروه‌درمانی میباشد،کودکی با عینک،کودکی با مشکل تلفظ،کودکی خجالتی،کودکی با مشکل حرکتی و…
-ایجاد کنجکاوی در کودک
بهبود کنجکاوی و در نتیجه یادگیری بیشتر در کودکان، سرعت یادگیری را می‌توان با ایجاد کنجکاوی در کودک افزایش دهیم باید به این نکته توجه کنیم که حس کنجکاوی در کودکان به آنها کمک می کند تا به آنچه که انتظار آن را ندارند، توجه کنند.آنچه که آنها را دچار شگفتی می کند، ارزش اکتشاف و یادگیری دارد.
پژوهش ها نشان می دهد که کودکان ۵ تا ۷ ساله در زمانی که کنجکاوی آنها تحریک می شود، کلمات جدید را بهتر می آموزند.گروه میزان کنجکاوی کودک در محیط را بهتر و بیشتر می‌کند.
به عنوان مثال کودکان انتظار دارند که توپ روی زمین قل بخورد اما انتظار چرخیدن آن روی زمین یا روی دست کودک دیگری را ندارند.
-لذت بردن کودک در جلسات درمانی-آموزشی
پیشگیری از خستگی کودک، در جلسات گروهی زمان بازی،لذت بردن،حق انتخاب برای پاسخ دادن یا ندادن باعث می‌شود که کودک خستگی کمتری را حس کند و عملکرد کودک در سایر جلسات درمانی-آموزشی نیز بهتر می‌شود.
-بالا بردن بهره یادگیری
اگر رشد و یادگیری کودکتان در جلسات آموزشی انفرادی متوقف یا کند شده است،برای مدتی جلسات گروهی را جایگزین کنید.در کنار جلسات انفرادی و خصوصی،جلسات گروهی را فراموش نکنید.
– بهبود کارکردهای اجرایی
گروه باعث بهبود کارکردهای اجرایی در کودکان می‌شود.کارکردهای اجرایی در انجام فعالیت های کوتاه مدت و بلند مدت انسان نقش قابل ملاحظه ای دارد؛
حفظ و تقویت قابلیت‌های مغزی مربوط به کارکردهای اجرایی از جمله بهبود توانایی‌های مدیریت افکار، هیجانات و رفتارها تضمین کننده موفقیت افراد در به انجام رساندن فعالیت‌های مختلف است.
-احساس پذیرش در جمع
گروه درمانی به افراد این امکان را می‌دهد تا حمایت و تشویق کودکان دیگر را دریافت کنند.احساس پذیرش در جمع‌هایی به غیر از خانواده برای کودک اولین قدم به سمت استقلال است.
-الگو قرار گرفتن کودک
بعضی از کودکان گروه می‌توانند نقش الگو را برای سایر کودکان در جلسات گروه‌درمانی داشته باشند. با مشاهده کودکی که عملکرد بهتری دارد،امکان تلاش برای رسیدن به همان موفقیت برای کودکان دیگر هم فراهم می‌شود.
تعداد و تنوع افراد در گروه
تعداد نفرات گروه از ۲ نفر شروع می‌شود.با توجه به شرایط کودک می‌توان گروه را از جلسات کم شروع کرد و به نفرات شرکت‌کننده در جلسات بعدی افزود.
ورود کودک به گروه‌های پرجمعیت گاهی باعث ایجاد اضطراب اولیه می‌شود،اگر کودک سابقه‌ی اضطراب یا وابستگی شدید به والدین دارد،جلسات گروه‌درمانی اولیه بایستی با نفرات کم تشکیل شود.
از طرف دیگر به خاطر داشته باشید برای جلسات گروهی نیازی نیست کودکان کاملاً شبیه هم باشند و مشکلات یکسانی داشته باشند،کودکان از هم یاد می‌گیرند و به هم می‌آموزند و تفاوت‌های کم بین کودکان باعث پذیرش تفاوت‌ها و یادگیری بیشتر می‌شود.
جلسات گروه‌درمانی در مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی آبا به صورت هفتگی و سه الی پنج جلسه در هفته برگزار می‌شود،اگر کودکتان نیاز به شرکت در جلسات گروهی و بودن با سایر کودکان دارد، می‌توانید با مرکز آبا در تماس باشید.
کلمات کلیدی: گروه‌درمانی،گروه‌درمانی کودک، جلسات گروهی،زبان‌آموزی گروهی،بازی‌درمانی گروهی
