علائم آلزایمر و ضرورت گفتاردرمانی و کاردرمانی
آلزایمر یک بیماری پیشرونده نورولوژیک است که در افراد سالمند شیوع بیشتری نسبت به افراد جوان دارد.
آلزایمر به سه حالت
- خفیف
- متوسط
- و شدید
دیده می شود.
روند بروز بیماری از ۲ تا ۱۰ سال طول میکشد.
آلزایمر بیماری است که علاوه بر فرد،اطرافیان به شدت درگیر بیماری میشوند گاه حمایت از اطرافیان بیمار نیز باید در روند درمان در نظر گرفته شود
علائم آلزایمر :
علائم با توجه به شدت و زمان بیماری میتواند کمتر یا بیشتر باشد.
ممکن است فردی همهی علائم را نداشته باشد.
-زمان و مکان
بیمار زمان و مکان را از دست میدهد،و در تشخیص عملکرد بر اساس زمان دچار اشکال میشود،
مثلا شب برای سر کار رفتن حاضر میشود.
-فرد علاقه خود را به فعالیت و کار از دست میدهد.
-مدت طولانی فقط به نشستن،تلویزیون دیدن و خوابیدن میگذرد.
– نوشتن و خواندن
نوشتن و خواندن در فرد دچار آسیب میشود و فرد توانمندیهایی را که در این زمینه داشته،از دست میدهد.
-آلزایمر با مشکلات شناختى ساده شروع مى شود.
مشکلات شناختى اولیه مثل مشکل در حل جدول ضرب.
-جدول ضرب را به راحتى قبل نمى گوید.
-پنج نفر مهمان دارد ولى اندازه دو نفر غذا آماده مى کند.
-وسایلى را مى خرد که اصلاً به آن احتیاجى ندارد.
-جاى وسایل را اشتباه مى گذارد،
مثلاً اتو را در یخچال مى گذارد.
-اختلال حافظه نزدیک.
-فرد مبتلا چندبار، یک واقعه را تعریف میکند،
چون یادش نمیماند که قبلا آن را تعریف کرده است یا سوالهای تکراری میپرسد.
-وسایلش را گم میکند یا در جای اشتباه میگذارد.
-بروز مشکلات گفتاری و زبانی،
مثلا گاهی اسم افراد یا اشیا را به یاد نمیآورد، با اینکه میتواند راجع به آن شیء توضیح بدهد، اما نمیتواند اسمش را بگوید.
– صحبت کردن
افراد مبتلا به آلزایمر موقع صحبت کردن دنبال کلمه میگردند و کلمه مناسب را پیدا نمیکنند..
-آدرس
گاهی از خانه بیرون میروند و آدرس منزلشان را فراموش میکنند و گم میشوند.
-حساب و کتاب
ممکن است این افراد در حساب و کتابهای مالی دچار مشکل شوند
یا حتی مدیریت امور روزانهشان مختل شود.
-افسردگی
افسردگی یکی از مشکلات شایع در بیماران دارای آلزایمر میباشد.
-مشکلات خواب
مشکلات خواب در بیمار بروز پیدا میکند،فرد نمیتواند راحت بخوابد.
– مشکلات توهم
بروز مشکلات توهم در بیماران با شدت متوسط به بالا دیده میشود،
به طور مثال فرد فکر میکند که افراد مراقبش قصد آسیب زدن به وی را دارند.
– نحوهى غذا خوردن
در بیماران با شدت بالا گاهی اوقات نحوهى غذا خوردن بیمار آسیب مىبیند.
در بیماریهایی مثل پارکینسون،آلزایمر،سکته هاى مغزى و گاهى ام-اس
نحوه ى غذا خوردن آسیب میببیند.
علائم آسیب آلزایمر در غذا خوردن فرد شامل:
- .آبریزش دهان موقع غذا خوردن،
- .بسته نبودن دهان،ریختن غذا به بیرون و….
- .از ابتداى تشخیص بیمارى،گفتاردرمانى را شروع کنید.
-مشکلات حرکتی
در بیماران با آلزایمر شدید،مشکلات حرکتی دیده می شود و فرد به تنهایی قادر به حرکت کردن نیست،
توصیه میشود از جلسات کاردرمانی برای بهبود شرایط بیمار استفاده کنید.
این نکته را به خاطر داشته باشید که آلزایمر آهسته شروع میشود و خیلی آهسته و خیلی کند هم پیشروی میکند،
حتی میگویند اگر شما قرار است در ۶۰ سالگی آلزایمر بگیرید، این بیماری از ۳۵ سالگی به صورت آهسته در شما شروع شده است،
یعنی شروع بیماری آنقدر آهسته است که اصلا فرد متوجه آن نمیشود.
سیر بیماری هم بسیار کند است.
اگر بیماری درمان نشود، معمولا بعد از چند سال که فرد در مرحله خفیف بیماری است و زندگی را خودش به تنهایی میتواند اداره کند،
وارد مرحلهای میشود که احتیاج به کمک دیگران دارد و تنها نمیتواند زندگی کند.
راهکارهاى درمانی و پیشگیرى از آلزایمر یا کند کردن فرایند فراموشی
هنوز هیچ راه شناخته شده ای برای درمان از آلزایمر وجود ندارد.
سازمان ها و افراد زیادی از جمله پژوهشگران، شرکت های داروسازی، موسسات و انجمن های خیریه در حال تحقیق در مورد کشف راه هایی برای
کُند کردن،
به تاخیر انداختن
و یا پیشگیری از آلزایمر هستند.
پژوهشگران در حال مطالعه بر روی انواعی از درمان های آلزایمر می باشند که احتمال می دهند موثر باشد.
انواعی از درمان های آلزایمر :
-شناخت درمانی
–مصرف آنتی اُکسیدان (مانند ویتامین ث، ویتامین ای و بتاکاروتن ها)
-مصرف اسیدهای چرب اُمگا-۳
–مکمّل های اسیدیِ DHA
-هورمون های مصرفی در درمان دیابت نوع ۲ (به نظر می رسد انسولین در درمان آلزایمر نقش دارد)
-ورزش کردن
به طور کلی درمانها در بیماری آلزایمر حالت حمایتی و تطابقی با وضعیت موجود را برای فرد و اطرافیان دارد و با توجه به علائم درمان در آن صورت میگیرد.
۱-نقش ورزش منظم در درمان آلزایمر
تحقیقات نشان داده کسانى که ورزش منظم دارند کمتر و دیرتر درگیر آلزایمر و پارکینسون مى شوند.
.داروهاى مکمل متناسب با سن را حتماً با تجویز پزشک تهیه کنید.
.ورزش منظم روند هر بیمارى را کند مى کند.
۲-استفاده از داروهاى مکمل برای تقویت حافظه
داروهای مرتبط توسط پزشک متخصص تجویز میشود
و میزان داروها با توجه به شدت و پیشرفت بیماری به تدریج اضافه میشوند.
ویتامین D و ویتامین B12 را با توصیه و تجویز پزشک استفاده کنید.
۳-یادگیری زبان جدید و درمان آلزایمر
یادگیرى زبان جدید منطقه ى مغزى مرتبط با گفتار را فعال نگه مى دارد،
روزى سه کلمه ى جدید یاد بگیرید و آخر روز سعى کنید آنها را به خاطر بیاورید.
۴-حفظ رژیم غذایی سالم
برخی از تحقیقات نشان می دهند که تبعیت از رژیم غذایی مدیترانه ای می تواند سبب کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر گردد.
این رژیم غذایی شامل مقدار کمی گوشت قرمز و به طور موکّد، موارد ذیل می باشد:
- * غلّات کامل
- * میوه و سبزیجات
- * ماهی و صدف
- * آجیل
- * روغن زیتون
- * چربی های سالم دیگر
تحقیقات نشان می دهد مصرف روزانه پروبیوتیک ها به مدت ۳ ماه می تواند
در بهبود حافظه و
توانایی های تفکر در افراد مبتلا به آلزایمر موثر باشد.
محققان دریافتند که افراد مسن تر با بیماری آلزایمر که از شیر غنی شده با پروبیوتیک استفاده می کنند ،
در عملکرد شناختی پیشرفت هایی را نشان می دهند.
محققان دریافتند که بیماران مبتلا به آلزایمر که هر روز به مدت ۱۲ هفته شیر غنی شده با باکتریهای مفید را مصرف می کنند ،
پیشرفت چشمگیری در عملکرد شناختی نشان دادند.
۵-استفاده از تمرینات ذهنی برای درمان و پیشگیرى از آلزایمر
فعالیت های مکرر مغزی سبب کاهش خطر ابتلا به آلزایمر می گردد.
- گوش دادن به رادیو
- مطالعه روزنامه
- بازیهای ذهنی مثل جورچینها
- .جدول حل کردن،ورزش بسیار خوبى براى مغز مى باشد.
فشار خون و قند خون خود را مرتب کنترل کنید.
.براى کارهاى روزمره از دست غیر غالب خود استفاده کنید،
مثلاًاگر راست دست هستید براى مسواک زدن از دست چپ استفاده کنید.
۶- نقش افزایش روابط اجتماعی در درمان آلزایمر
تحقیقات نشان می دهند سالمندانی که بیش ترِ وقت خود را در محیط منزل می گذرانند نسبت به سالمندانی که بیش تر سفر می کنند
با خطر دو برابریِ ابتلا به آلزایمر مواجه هستند.
این یافته ها همچنین می تواند نشان دهنده وضع کلّی سلامتِ هر یک از افراد نیز باشد.
در ارتباط بودن با محیط اطراف خود برای سلامتِ ذهنی، فیزیکی و هیجانیِ افراد مفید است.
و میتواند در پیشگیری از آلزایمر موثر باشد.
بازدید از موزه یکی از فعالیتهایی است که باعث افزایش روابط اجتماعی میشود
و فرد یا اطرافیان بیمار بایستی آن را در برنامههای خود بگنجانند.
۷- تاثیر تمرینات هوازی روزانه در درمان آلزایمر
شرکت در تمرینات هوازی سبب بهبود علائم روانی و رفتاریِ ناشی از آلزایمر در سالمندانِ مبتلا به این اختلال می گردد.
بر اساس یافته ها، ۳۰ دقیقه تمرین روزانه برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر لازم است.
یکی از تحقیقاتی که طی هشت سال ارتباط بین عملکرد روانی و فعالیت فیزیکی را بین ۶۰۰۰ زن حدود سنّی ۶۵ سال و بالاتر مورد آزمایش قرار داده بود،
نشان داد در زنانی که از لحاظ فیزیکی فعال ترند احتمال کم تری برای اُفت عملکرد روانی وجود دارد.
۸-سیگار کشیدن و دخانیات ممنوع
مصرف سیگار سبب افزایش خطر ابتلا به آلزایمر و دمانس می گردد.
به نظر نمی رسد که در افرادی که قبلاً سیگار را ترک کرده
و یا روزانه کم تر از نصف پاکت سیگار مصرف داشته اند خطر ابتلا به آلزایمر افزایش یافته باشد؛
بنابراین اگر هنوز سیگار می کشید، بهتر است این کار را متوقّف کنید.
۹-کاهش مصرف هوموسیستئین در درمان آلزایمر
هوموسیستئین نوعی آمینواسید است که در ساختار پروتئین ها به کار می رود
و به طور طبیعی در خون گردش می کند.
مطالعات اخیر نشان داده اند که
سطوح بالای هوموسیستئین در خون باعث افزایش خطر ابتلا به موارد زیر می گردد:
* آلزایمر
* دمانس عروقی
* اختلالات شناختی
غذاهای سرشار از اسید فولیک و سایر ویتامین های ب (مانند B6 و B12) سبب کاهش سطح هوموسیستئین در خون می گردند.
۱۰-استفاده منظم از جلسات کاردرمانیو گفتاردرمانی در درمان آلزایمر
با جلسات گفتاردرمانى و کاردرمانى مى توان مسیر پیشرفت بیمارى را آهسته کرد.
به خاطر داشته باشید بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده است و جلسات توانبخشی نمیتواند مانع آن شود
بلکه روند پیشرفت بیماری را کند میکند
و به خانواده و فرد یاد میدهد با مشکل تطابق پیدا کند.
هر چه زودتر از زمان تشخیص بیماری،جلسات توانبخشی شامل گفتاردرمانی و کاردرمانی را شروع کنید،
نتیجه بهتری خواهید گرفت.
اگر به تازگی برای خودتان یا بستگان نزدیک تشخیص آلزایمر گرفتهاید،
میتوانید با متخصصین مرکز آبا تماس گرفته و مشاورات لازم را دریافت کنید.
نویسنده و مترجم:
مریم غلمانی پور
کلمات کلیدی؛آلزایمر،دمانس،پیشگیری از آلزایمر، گفتاردرمانی،سالمندی،گفتاردرمانی در آلزایمر
منابع:
–https://www.alz.org/alzheimers-dementia/10_signs
–https://www.alz.org/alzheimers-dementia/what-is-alzheimers
–https://www.webmd.com/alzheimers/guide/understanding-alzheimers-disease-symptoms
–https://www.google.com/url?sa=t&source=web&cd=&ved=2ahUKEwjU-OCOyqXwAhXphf0HHQbwD7EQFjACegQIFxAF&url=https%3A%2F%2Fwww.nia.nih.gov%2Fhealth%2Fhow-alzheimers-disease-treated&usg=AOvVaw10AUhD6ttlA6LroVxt3qc
–https://www.alz.org/alzheimers-dementia/treatments
–https://www.google.com/url?sa=t&source=web&cd=&ved=2ahUKEwiP8dTRy6XwAhXi8bsIHSaHA-AQFjACegQIExAF&url=https%3A%2F%2Fwww.c-care.ca%2Fblog%2Falzheimer-patients%2Fbenefits-language-speech-therapy-alzheimers-patients%2F&usg=AOvVaw2UzAG3n1MUlQHsVAy11kkO